Δελτίο Τύπου Παγκύπριου Συνδέσμου Μονογονεικών Οικογενειών και Φίλων:
H «ανάληψη της ευθύνης» του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα ΚΑΙ του Πρόεδρου της Δημοκρατίας από την απόφαση του ΕΔΑΔ – υπόθεση βιασμού της ΝΤ 9.7.2025
Διαβάσαμε την ανακοίνωση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα ημερομηνίας 4.7.2025 και την δήλωση μη παραίτησης κατά την δημοσιογραφική διάσκεψη ημερομηνίας 8.7.2025 και ανταπαντούμε θέτοντας την σωστή θεσμική υπόσταση των γεγονότων, προχωρώντας σε εισηγήσεις για αντιμετώπιση της δεινής θέσης στην οποία έχει βρεθεί η Κυπριακή Δημοκρατία για κατά συρροή παραβιάσεις της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης σε δυο διαδοχικές υποθέσεις μέσα σε 5 μήνες:
Στην ανακοίνωση του ημερομηνίας 5.7.2025 απαντούμε:
1. «Η απόφαση αποτελεί σοβαρή υπενθύμιση της ευθύνης των θεσμικών οργάνων και κυρίως της νομικής Υπηρεσίας να διασφαλίζουμε την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδιαίτερα των θυμάτων έμφυλης βίας»
Η Νομική Υπηρεσία όφειλε να είναι σε εγρήγορση ιδιαίτερα από της σύνταξης της Έκθεσης της Επιτροπής Εμπειρογνώμων GREVIO για την Κύπρο και να υλοποιεί ήδη δράσεις συμμόρφωσης με τις παρατηρήσεις της GREVIO και όχι να περιμένει σε πλήρη απραξία να έρθουν δυο αποφάσεις καταπέλτης του ΕΔΑΔ για τις παραβιάσεις εκ μέρους της Δημοκρατίας και των θεσμών του Γ. Εισαγγελέα και του Β. Γενικού Εισαγγελέα για να θυμηθεί τον ρόλο της.
2. «Αναλαμβάνω την ευθύνη σε σχέση με τους χειρισμούς της συγκεκριμένης υπόθεσης αναγνωρίζοντας και υπογραμμίζοντας την διαχρονική απουσία εξειδικευμένων διαδικασιών και πρωτοκόλλων για διερεύνηση τέτοιου είδους παραπόνων»
Δηλαδή όταν η Κυπριακή Δημοκρατία πληροφορούσε την GREVIO το 2022 ότι υιοθετήθηκαν 3 νέα πρωτόκολλα περιλαμβανομένου πρωτοκόλλου για διερεύνηση υποθέσεων βιασμού παραπληροφορούσε την GREVIO; Ή εν τέλει υπάρχουν τα πρωτόκολλα αλλά ο κος Αγγελίδης δεν τα γνωρίζει καν;
Εμείς γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πρωτόκολλα που δεν γνωρίζει ο Β. Γενικός Εισαγγελέας, και μάλλον ούτε εφαρμόστηκαν.
3. «Κάθε χρόνο καταχωρούνται ενώπιον των δικαστηρίων για αδικήματα που αφορούν έμφυλη βία ένας μεγάλος αριθμός υποθέσεων»
Είναι η ώρα να δοθούν στο φως της κοινωνίας ο «μεγάλος» αριθμός των υποθέσεων έμφυλης βίας που καταχωρούνται από το 2021 με την νέα νομοθεσία, πόσες αποσύρονται, πόσες αναστέλλονται και πόσες δεν καταχωρούνται και κόβονται στον κόφτη της Νομικής Υπηρεσίας. Επίσης, σε πόσες υποθέσεις οι δημόσιοι κατήγοροι πετυχαίνουν καταδίκη, αφού η GREVIO αναφέρεται σε χαμηλό αριθμό καταδικών;
4. «Από το 2022 έχουν πραγματοποιηθεί σειρά δράσεων στην Νομική Υπηρεσία για επιμόρφωση των λειτουργών μας και της Αστυνομίας για τον καλύτερο χειρισμό τέτοιας ευαίσθητης φύσης υποθέσεων»
Ο κος Αγγελίδης θα πρέπει να ενημερώσει την GREVIO και την κοινωνία που αμφιβάλλει για τα σεμινάρια αυτά και κατά πόσον ο ίδιος τα παρακολούθησε αφού ο ίδιος και η προϊστάμενη των ποινικών υποθέσεων δεν έχουν κατανοήσει την έννοια της συναίνεσης και της επιβαλλόμενης προστασίας στα θύματα βιασμού.
5. «Η έμπρακτη ανάληψη ευθύνης δεν συνάδει με την αποχώρηση μου αλλά με την δρομολόγηση σειράς ενεργειών και δράσεων τόσο για την ειδική συμμόρφωση στην υπόθεση ΝΤ όσο και την γενικότερη βελτίωση των διαδικασιών μας»
Ποιες είναι οι ενέργειες και δράσεις που «δρομολογεί» ο κος Αγγελίδης και ο Γ. Εισαγγελέας αφού από τον Φεβρουάριο του 2025 που εκδόθηκε η απόφαση επι του βιασμού της Αγγλίδας στην Αγία Νάπα δεν έχουμε ακούσει ακόμα μέτρα συμμόρφωσης επι των υποδείξεων/καταπέλτη του ΕΔΑΔ για τα ίδια ακριβώς ελλείμματα και σεξιστική κουλτούρα ενοχοποίησης των θυμάτων από τις Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας;
Το ελάχιστο που αναμέναμε από τον Γ. Εισαγγελέα και Β. Γενικό Εισαγγελέα είναι την εξαγγελία σύστασης ανεξάρτητης επιτροπής εμπειρογνωμόνων με μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, του δικηγορικού συλλόγου, της κοινωνίας , γυναικείων οργανώσεων για τους τρόπους άμεσης συμμόρφωσης με τις υποδείξεις της Έκθεσης της GREVIO του 2022. Αυτό αναμένουμε να εξαγγείλει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
6. «Ενδελεχή και σε βάθος αξιολόγηση όλων των παραμέτρων της απόφασης και παραλείψεων που επισημάνθηκαν»
Αν ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας που όφειλε να υλοποιεί τις παρατηρήσεις της Grevio που είναι πανομοιότυπες με τις διαπιστώσεις της απόφασης του ΕΔΑΔ δεν έχει καταλάβει ακόμα τις εκ μέρους του παραβιάσεις της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης σημαίνει ότι δεν έχει ασχοληθεί ποτέ με το ζήτημα.
Αυτά που επισημάνθηκαν δεν ήταν «παραλείψεις» αλλά σωρεία και σωρευτικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων του θύματος βιασμού που προβλέπουν η Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και το Σύνταγμα τα οποία ο Β. Εισαγγελέας όφειλε καθηκόντως να υπερασπιστεί.
7. «Επαναξιολόγηση της ποινικής διερεύνησης της συγκεκριμένης υπόθεσης»
Αναμέναμε από τον Β.Γ. Εισαγγελέα να εξαγγείλει την επανάνοιξη της ποινικής ανάκρισης με στόχο την καλύτερη στοιχειοθέτηση της υπόθεσης, της κάλυψης των ανεπαρκειών του τρόπου διερεύνησης ώστε η υπόθεση να επανακαταχωρηθεί το συντομότερο δυνατόν. Η «επαναξιολόγηση» στην οποία αναφέρεται μπορεί να σημαίνει την απόρριψη της καταχώρησης με την δικαιολογία ότι δεν «στοιχειοθετείται» υπόθεση.
8. «Κατάρτιση πρωτοκόλλου για την αξιολόγηση καταγγελιών έμφυλης βίας με την συνδρομή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων»
Δηλαδή ο κος Αγγελίδης παραδέχεται ότι η Νομική Υπηρεσία δεν μπορεί να αξιολογήσει την βασιμότητα των καταγγελιών έμφυλης βίας; Και τι κάνει από το 2022 που η GREVIO υπέδειξε ότι η κυπριακή δημοκρατία οφείλει να εκπαιδεύσει τους ανακριτές, αστυνομικούς και την νομική υπηρεσία;
9. «Σύσταση εσωτερικού μηχανισμού εποπτείας για υποθέσεις ευάλωτων θυμάτων»
Η απόφαση έχει καταδείξει ότι δεν υπάρχουν στελέχη στην Νομική Υπηρεσία κατάλληλα να διενεργούν εσωτερικό έλεγχο αφού ο ίδιος ο προϊστάμενος Β. Γενικός Εισαγγελέας και Γενικός Εισαγγελέας έχουν στιγματιστεί από τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ ότι ενεργούν σε αντίθετη κατεύθυνση από τις έννομες διεθνείς και συνταγματικές τους υποχρεώσεις προστασίας συγκεκριμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων των θυμάτων έμφυλης βίας και αναπαράγουν την νοοτροπία που όφειλαν να καταπολεμήσουν .
Δυστυχώς ούτε και στην διάσκεψη του ο Β. Γ. Εισαγγελέας, αρνούμενος να παραιτηθεί, μας ανακοίνωσε αποτελεσματικά μέτρα συμμόρφωσης τα οποία να δείχνουν ότι αντιληφθήκαμε την σοβαρότητα της απόφασης του ΕΔΑΔ και της ανάγκη τροχοδρόμησης ριζικών αλλαγών στον τρόπο χειρισμού υποθέσεων έμφυλης βίας:
10. H σύσταση διαδικασίας εσωτερικού ελέγχου δεν πείθει κανένα.
11. Η έλλειψη κακοπιστίας δεν αποτελεί κριτήριο των αποφάσεων του ΕΔΑΔ και έπρεπε να το γνωρίζει ο ΒΓ Εισαγγελέας.
12. Ο Β. Γ. Εισαγγελέας δεν απάντησε με καθαρότητα ότι θα επανανοίξει την ποινική διερεύνηση ή καταχώρηση της υπόθεσης.
13. Ο Γενικός Εισαγγελέας και Β. Γενικός Εισαγγελέας δεν μας απάντησαν γιατί από το 2022 όχι μόνο δεν έχουν τροποποιήσει την εσωτερική νομοθεσία για τον ορισμό της συναίνεσης θύματος βιασμού σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της GREVIO, αλλά οι ίδιοι αντίστροφα αναπαράγουν την πλέον σεξιστική εκδοχή κατασκευής «συναίνεσης» του θύματος.
14. Εν τέλει αναμέναμε από τον Β. Γενικό Εισαγγελέα και Γενικό Εισαγγελέα να μας πουν τι έχουν υλοποιήσει από τις παρατηρήσεις της GREVIO του Οκτώβρη του 2022 αφού φαίνεται ότι οι προϊστάμενοι της Νομικής Υπηρεσίας δεν την διάβασαν ποτέ.
15. Όταν η ανάληψη της ευθύνης είναι θεωρητική, γενικόλογη και χωρίς θεσμικό περιεχόμενο και δεσμεύσεις, το μόνο που απομένει είναι η εκ βάθρων ανασύσταση των θεσμών προστασίας ώστε να υπάρχει εμπιστοσύνη και πραγματική πεποίθηση της επιβαλλόμενης προστασίας των θυμάτων παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
16. Αναμένουμε πλέον τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναλάβει τις ευθύνες του προχωρώντας σε διαδικασία παύσης του ΒΓ. Εισαγγελέα και συστήνοντας ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων για παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ και τις εισηγήσεις της Grevio.
Παγκύπριος Σύνδεσμος Μονογονεϊκών Οικογενειών και Φίλων