ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΟΝΟΓΟΝΕΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ ΠΡΟΣ YΠΟΥΡΓΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Θέμα: Προβλήματα/Αιτήματα μονογονιών
Αγαπητή κα Αιμιλιανίδου,
Ημερομηνία 11/5/2015
Σε συνέχεια της επιστολής μας ημερομηνίας 11/5/2015 με την παρούσα θέτουμε υπόψιν σας τις θέσεις και τα αιτήματα μας για τα προβλήματα των μονογονεϊκών οικογενειών σε σχέση με πολιτικές και υπηρεσίες οι οποίες αφορούν/εντάσσονται στο Υπουργείο σας:
Α. Επιδόματα μονογονιών
Eίναι επείγον να δοθούν τα επιδόματα των μονογονιών τα οποία έχουν μεταφερθεί στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, από τα οποία εξαρτάται η επιβίωση μονογονιών και παιδιών οι οποίοι στερούνται οποιονδήποτε άλλων εισοδημάτων .
Επί της ουσίας τoυ καθορισμού της μονογονικής οικογένειας και του τρόπου υπολογισμού του επιδόματος μονογονιού:
α) Θεωρούμε άδικο να μην θεωρούνται μονογονιοί άτομα τα οποία βρίσκονται αποδεδειγμένα σε διάσταση αλλά δεν μπορούν λόγω κόστους να εκδώσουν διαζύγιο. Ζητούμε όπως άμεσα τροποποιηθεί ο Νόμος ώστε οι εν διαστάσει μονογονιοι να έχουν την ίδια προστασία από τον Νόμο.
β) Θεωρούμε άδικο να συνυπολογίζεται για σκοπούς καθορισμού του εισοδήματος μονογονιού η διατροφή παιδιών που επιδικάζει το Οικογενειακό Δικαστήριο, η οποία πέραν του ότι αφορά καθαρά τα έξοδα των παιδιών, σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν εισπράττεται από το υπόχρεο πρόσωπο (το οποίο μπορεί και να φυλακίζεται γι΄ αυτή την παράβαση του) ενώ το Κράτος δεν καλύπτει αυτήν όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
γ) Στον καθορισμό των εξόδων των παιδιών δεν συνυπολογίζονται πραγματικές και σημερινές ανάγκες των παιδιών (όπως έξοδα εκπαίδευσης φροντιστήρια ,ψυχαγωγία) πράγμα το οποίο θεωρούμε άδικο για την ευημερία και τα δικαιώματα των παιδιών των μονογονιών.
δ) Θεωρούμε άδικο να μην συνυπολογίζονται στα έξοδα της μονογονικής οικογένειας έξοδα τόκων από δανεισμό για απόκτηση κατοικίας τα οποία είναι απόλυτα αναγκαίο να καταβάλλει για να μην χάσει την κατοικία της.
ε) Θεωρούμε άδικο να αποστερούνται μονογονιοί το επίδομα μονογονιού λόγω είσπραξης εισφορών Ταμείου Προνοίας, Ταμείου Πλεονασμού ή αποζημιώσεων λόγω απόλυση τους ,όταν έχουν αντίστοιχα χρέη τα οποία καλούνται να εξυπηρετήσουν.
στ) Ζητούμε την επαναφορά του χριστουγεννιάτικου και πασχαλινού επιδόματος το οποίο είναι μια μεγάλη ανάσα για τις μονογονεικές οικογένειες και την κάλυψη των αναγκών των παιδιών.
z) Ζητούμε για σκοπούς ίσης μεταχείρισης, την παραχώρηση στις μονογονικές οικογένειες όλων των επιδομάτων, διευκολύνσεων και εκπτώσεων που απολαμβάνουν οι άλλες ευπαθείς ομάδες όπως οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος και πολύτεκνοι (εκπτώσεις παιδιών σε αθλητικές συμμετοχές , πρόγραμμα ΑΓΟ, δωρεάν λεωφορεία κλπ).
η) Ζητούμε να παραχωρείται έκτακτο βοήθημα για επιδιόρθωση κατοικίας όπου οι συνθήκες είναι ακατάλληλες για τα παιδιά και το εισόδημα του/της μονογονιού είναι ανεπαρκές .
θ) Ζητούμε να παραχωρείται υπηρεσία ή να καταβάλλεται το κόστος φύλαξης των παιδιών ώστε να εργαστεί σε εκτεταμένα ωράρια ο/η μονογονιός ή αν χρειαστεί να νοσηλευτεί ή άλλη προσωπική ανάγκη το επιβάλλει .
ι) Τα επιδόματα των μονογονιών πρέπει να παρατείνονται μετά την ενηλικίωση κατά την διάρκεια των σπουδών των παιδιών αφού είναι ακόμα εξαρτώμενα.
Β. Γραφείο Ευημερίας
Η καθιέρωση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, όπου η αρμοδιότητα καθορισμού του επιδόματος που θα λαμβάνουν οι μονογονιοί έχει καταστεί μια «μαθηματική» διαδικασία αποδυνατίζει την θέση των μονογονιών ως ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού η οποία υφίσταται πολλαπλά πλήγματα τόσο από την οικονομική κρίση , την ανεργία αλλά και την διάλυση ενός γάμου.
Για αυτούς τους λόγους πιστεύουμε ότι η ενδυνάμωση των μονογονιών ως ευάλωτη ομάδα η αντιμετωπίζει τον κίνδυνο φτώχειας θα πρέπει να ενισχυθεί μέσα από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.
Εισηγούμαστε όπως:
α) Οριστούν ειδικοί λειτουργοί του Γραφείου Ευημερίας οι οποίοι θα ασχολούνται αποκλειστικά ανά επαρχία με τα προβλήματα των μονογονικών οικογενειών και θα βρίσκονται σε επικοινωνία με τον Σύνδεσμο μας όπως και αντίστροφα ο Σύνδεσμος θα μπορεί να παραπέμπει υποθέσεις μελών για άμεση αντιμετώπιση και προσωπικό χειρισμό των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
β) Οι υπηρεσίες του Γραφείου Ευημερίας θα πρέπει να ενισχυθούν ώστε να αντιμετωπίζουν «διαμεσολαβητικά» τα προβλήματα από την διάλυση ενός γάμου αφού πλείστοι μονογονιοί δεν μπορούν να αποτείνονται στα Δικαστήρια για έκδοση διαταγμάτων, αφού και η νομική αρωγή έχει περικοπεί ουσιαστικά .
γ) Οι λειτουργοί του Γραφείου Ευημερίας οι οποίοι συντάσσουν κοινωνικοοικονομική έκθεση για σκοπούς νομικής αρωγής να διασφαλίζουν ότι οι άνεργες μονογονιοί θα λαμβάνουν την αναγκαία νομική αρωγή όπου το διάταγμα διαζυγίου είναι αναγκαίο για την αναγνώριση της ιδιότητας του μονογονιού.
δ) Το Γραφείο Ευημερίας να έχει αρμοδιότητα και κονδύλια να καλύπτει έκτακτες ανάγκες και να προβαίνει σε διευθέτηση λογαριασμών των μονογονικών οικογενειών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε συσσωρευμένους λογαριασμούς ζωτικών υπηρεσιών (όπως ηλεκτρικό ρεύμα, νερό τηλέφωνο) ώστε να μην αποκόπτονται οι υπηρεσίες αυτές.
Γ. Ταμείο Νομικής Αρωγής
Έχουμε αντιληφθεί ότι το Ταμείο Νομικής Αρωγής για Οικογενειακές Υποθέσεις έχει μειωθεί δραστικά σε σημείο που η διεκδίκηση των δικαιωμάτων των μονογονιών έχει καταστεί χωρίς περιεχόμενο .Για τους μονογονιούς όμως η έκδοση διαταγμάτων (διαζυγίου, διατροφής, γονικής μέριμνας) αποτελεί προϋπόθεση απόδειξης της ιδιότητας του μονογονιού την οποία στο τέλος αποστερούνται λόγω αδυναμίας να εκδώσουν τα σχετικά διατάγματα με αποτέλεσμα να στερούνται τα σχετικά επιδόματα.
Συνεπώς πιστεύουμε ότι είναι άμεση ανάγκη να προσχωρήσουμε σε ίδρυση δικού μας σχεδίου νομικής αρωγής στα μέλη μας στο οποίο θα καλέσουμε δικηγόρους να συμμετέχουν σε επίπεδο τουλάχιστον συμβουλευτικής με παροχή δωρεάν υπηρεσιών . Πλην όμως παραμένει η ανάγκη κάλυψης εξόδων έστω σε συμφωνημένη χαμηλή βάση, των δικαστικών διαδικασιών
Προς αυτή την κατεύθυνση πιστεύουμε ότι μπορείτε να εισηγηθείτε την οικονομική ενίσχυση του Ταμείου μας από το Γραφείο Ευημερίας.
Δ. Πρόσληψη κοινωνικού λειτουργού/στέγαση Συνδέσμου
Όπως θα γνωρίζετε τα προβλήματα των μονογονιών είναι πολλαπλά και η πρώτη βοήθεια την οποία χρειάζονται οι μονογονιοι για να χειριστούν μια πραγματικά δύσκολη κατάσταση στα πρώτα στάδια της διάλυσης ενός γάμου, είναι η συμβουλευτική και η παροχή πληροφοριών για τα δικαιώματα τους και τις αναγκαίες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν μέχρι να ισορροπήσουν με την απουσία του δεύτερου γονέα, την φύλαξη των παιδιών, και την στήριξη άλλων υπηρεσιών όπως το Γραφείο Ευημερίας.
Ο Σύνδεσμος μας ενώ έχει περί τα 2000 μέλη και στον οποίο απευθύνονται καθημερινά περί τα 20 άτομα ζητώντας στήριξη προστασία και ενημέρωση δεν έχει σήμερα κανένα μόνιμο λειτουργό να ανταποκρίνεται στις αυξημένες ανάγκες.
Είναι για αυτό τους λόγους που ο Σύνδεσμος χρειάζεται να προσλάβει σε μόνιμη η μερική απασχόληση άτομο με κατάλληλες γνώσεις (κοινωνιολόγο, ψυχολόγο) ο οποίος με κατάλληλη εκπαίδευση να μπορεί να χειρίζεται τις καθημερινές εκκλήσεις για βοήθεια προσανατολίζοντας στις σωστές λύσεις και διαδικασίες προστασίας.
Επίσης είναι σημαντικό ο Σύνδεσμος να στεγαστεί ώστε να μπορεί να στεγάσει τις δράσεις και να μπορούν οι μονογονιοί να μας επισκέπτονται για προσωπική επαφή και αντιμετώπιση των προβλημάτων που γίνονται καθημερινά πιο πιεστικά.
Αναμένουμε την στήριξη σας προς υλοποίηση της ανάγκης αυτής.
Ε. Εκποιήσεις
Ταυτόχρονα με τα πιο πάνω ο Σύνδεσμος μας προβληματίζεται για την έναρξη των εκποιήσεων ενυπόθηκων ακινήτων/κατοικιών, αφού πλείστα μέλη του βρίσκονται παγιδευμένα σε δάνεια και υποθήκευση των κατοικιών τους στις Τράπεζες είτε για επιχειρήσεις των συζύγων είτε για την απόκτηση κατοικίας ενώ σήμερα βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία να εξοφλήσουν τα δάνεια αυτά .
Δυστυχώς η νομοθεσία που έχει ψηφιστεί δεν παρέχει καμία προστασία ενώ το Κράτος δεν έχει προβλέψει πως θα προστατεύσει τις οικογένειες που θα βρεθούν στους δρόμους.
Εκφράζουμε την ανησυχία μας και ζητούμε όπως:
-δημιουργηθεί Ταμείο Νομικής Αρωγής σε υποθέσεις εκποιήσεων κατοικιών από Τράπεζες το οποίο να δίνει την δυνατότητα σε μονογονιούς να αιτούνται αναστολή δικαστικών διαδικασιών και άλλα νομικά μέτρα για την προστασία της κατοικίας αυτών.
-Να μελετηθούν και υιοθετηθούν από μέρους σας κοινωνικά μέτρα προστασίας γυναικών και παιδιών τα οποία θα βρεθούν στους δρόμους.
ΣΤ. Δράσεις στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών
Οι πιο κάτω δράσεις οι οποίες αφορούν το Υπουργείο σας και θα πρέπει να προωθηθούν στα πλαίσια του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης 2014 -2017 πιστεύουμε ότι θα αποτελέσουν σημαντική ενίσχυση των προσπαθειών άμβλυνσης των προβλημάτων των μονογονιών ως ιδιαίτερα ευάλωτης ομάδας του πληθυσμού.( Στόχος 5 -Οικονομική Ενδυνάμωση των Γυναικών – Εξάλειψη της Φτώχειας ):
α) Εργασιακή και Κοινωνική Ενεργοποίηση ατόμων που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες ( στόχος 5.3.1)
β) Ειδικό Σχέδιο Πρόληψης αντιμετώπισης της ανεργίας( στόχος 5.4.1)
γ) Ετοιμασία και υιοθέτηση Σχεδίου Οικογενειακής και Δημογραφικής Πολιτικής ( στόχος 5.5.1)
δ) Επιδότηση γυναικών για μερική κάλυψη του κόστους φροντίδας εξαρτώμενων μελών τους ( στόχος 5.5.2)
ε) Ενίσχυση των δομών και υπηρεσιών φροντίδας ( στόχος 5.5.3)
Αναμένουμε ότι θα έχουμε πληρέστερη ενημέρωση για τα συγκεκριμένα προγράμματα του Υπουργείου σας για την υλοποίηση των πιο πάνω στόχων ώστε να αντιμετωπιστούν τα πραγματικά προβλήματα για την εργοδότηση των γυναικών μονογονιών , της φύλαξης των παιδιών τους με χαμηλό κόστος αλλά και της διαμόρφωσης μιας σύγχρονης οικογενειακής πολιτικής λαμβάνοντας υπόψιν τις νέες δομές και προβλήματα της μονογονικής οικογένειας.
Με εκτίμηση,
Αργεντούλα Ιωάννου
Πρόεδρος Δ.Σ.
